امروزه، بسیاری از افراد با مشکل بی خوابی دست و پنجه نرم می نمایند. شب ها در حالی که دیگران در خوابی عمیق و آرام غرق هستند، شما غرق در افکار و نگرانی ها هستید و خواب بر چشمانتان نازل نمی شود. قرص های خواب، راه حلی هستند که در این میان به ذهن بسیاری از افراد می رسد. اما آیا این قرص ها واقعاً می توانند به شما در داشتن خوابی آرام و باکیفیت کمک کنند؟ در این مقاله قصد داریم به طور جامع به بررسی انواع قرص های خواب، مکانیسم اثر آنها، مزایا و معایب و همچنین عوارض جانبی احتمالی آنها بپردازیم.
بی خوابی یا کمبود خواب، مشکلی شایع است که می تواند تاثیرات منفی زیادی بر سلامتی جسم و روان افراد داشته باشد. در این مقاله به بررسی مضرات بی خوابی می پردازیم.
خستگی و خواب آلودگی در طول روز: یکی از بارزترین علائم بی خوابی، خستگی و خواب آلودگی در طول روز است.
کاهش قدرت سیستم ایمنی: کمبود خواب، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند و فرد را در معرض ابتلا به بیماری های مختلف قرار می دهد.
افزایش وزن: مطالعات نشان داده اند که بین کمبود خواب و افزایش وزن رابطه مستقیمی وجود دارد.
ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی: کمبود خواب می تواند منجر به افزایش فشار خون، ضربان قلب و سطح کلسترول شود و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش دهد.
دیابت: کمبود خواب می تواند به مقاومت بدن در برابر انسولین منجر شود و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
سرطان: برخی مطالعات نشان داده اند که بین کمبود خواب و افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان، مانند سرطان سینه و روده بزرگ، ارتباط وجود دارد.
خوب است بدانیم که آرتروز درمان قطعی ندارد، اما داروهایی مانند مسکنها، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، قرص درمان آرتروز و داروهای ضد روماتیسمی اصلاحکننده بیماری (DMARDs) میتوانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
انواع قرص های خواب، دسته ای از داروها هستند که با تجویز پزشک برای درمان بی خوابی استفاده می شوند. این داروها با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، به افراد کمک می کنند تا به خوابی عمیق و آرام فرو روند. تاثیر قرص تنظیم خواب بر سیستم عصبی مرکزی: قرص های خواب با کاهش فعالیت سلول های عصبی در مغز، اثر آرامش بخش و خواب آور خود را اعمال می کنند. انواع مختلف قرص های خواب بر اساس مکانیسم اثر:
مکملهایی مانند گلوکوزامین و کندرویتین ممکن است به بهبود سلامت مفاصل کمک کنند قبل از مصرف کردن قرص تقویت مفاصل با پزشک خود مشورت کنید.
داروهایی مانند کلومیفن و لتروزول میتوانند به تحریک تخمکگذاری در زنان مبتلا به ناباروری کمک کنند. مصرف کپسول افزایش باروری زنان باید تحت نظر پزشک باشد.
قرص های خواب با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، به افراد کمک می کنند تا به خوابی عمیق و آرام فرو روند. در این بخش، به طور دقیق تر به مکانیسم اثر هر یک از دسته های اصلی “انواع قرص های خواب” می پردازیم:
این دسته از داروها با افزایش فعالیت اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA) در مغز، اثر آرامش بخش و خواب آور خود را اعمال می کنند. GABA ، یک نوروترانسمیتر مهاری در سیستم عصبی مرکزی است که به کاهش فعالیت سلول های عصبی و ایجاد آرامش کمک می کند. بنزودیازپین ها با اتصال به گیرنده های GABA در مغز، حساسیت این گیرنده ها را به GABA افزایش می دهند و در نتیجه اثر آرامش بخش و خواب آور GABA را تقویت می کنند.
این دسته از داروها با مکانیسم های مختلفی بر سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارند و به القای خواب کمک می کنند برخی از داروهای غیربنزودیازپینی، مانند زولپیدم و زوپیکلون، با اتصال به گیرنده های خاصی در مغز به نام گیرنده های امگا-1، اثر خواب آور خود را اعمال می کنند. این گیرنده ها در تنظیم چرخه خواب و بیداری نقش دارند. داروهای غیربنزودیازپینی دیگر، مانند اسزوپیکلون، با مهار کانال های کلسیم در سلول های عصبی، به آرامش مغز و القای خواب کمک می کنند.
این دسته از داروها، در ابتدا برای درمان افسردگی تجویز می شوند، اما می توانند اثر خواب آوری نیز داشته باشند .داروهای خواب آور ضد افسردگی با افزایش سطح سروتونین و نورواپی نفرین در مغز، به تنظیم خلق و خو و بهبود کیفیت خواب کمک می کنند. سروتونین و نورواپی نفرین، دو نوروترانسمیتر هستند که در تنظیم خلق و خو، خواب و بیداری و سایر عملکردهای مغزی نقش دارند.
این دسته از داروها، در ابتدا برای درمان آلرژی تجویز می شوند، اما می توانند اثر خواب آوری نیز داشته باشند. آنتی هیستامین های خواب آور با مسدود کردن گیرنده های هیستامین در مغز، اثر خواب آور خود را اعمال می کنند. هیستامین، یک نوروترانسمیتر است که باعث هوشیاری و بیداری می شود. با مسدود شدن گیرنده های هیستامین، اثر تحریکی هیستامین بر مغز کاهش می یابد و فرد به خواب فرو می رود.
ملاتونین، هورمونی است که به طور طبیعی در بدن ترشح می شود و نقش مهمی در تنظیم چرخه خواب و بیداری دارد. قرص های ملاتونین با جایگزینی ملاتونین طبیعی بدن، به تنظیم چرخه خواب و بیداری و القای خواب کمک می کنند.
کیست تخمدان اغلب ممکن است بدون درمان جدی از بین میرود. در صورت درد یا بزرگ شدن کیست، داروهایی مانند کپسول درمان کیست تخمدان، قرصهای ضد بارداری یا داروهای هورمونی ممکن است تجویز شوند.
در بخش های قبلی به بررسی کلی انواع قرص های خواب و مکانیسم اثر آنها پرداختیم. در این بخش قصد داریم به معرفی انواع مختلف این داروها و مزایا و معایب هر دسته بپردازیم.
1. بنزودیازپین ها: این دسته از داروها، قدیمی ترین و پرکاربردترین نوع قرص های خواب هستند. برخی از داروهای شناخته شده در این دسته عبارتند از: دیازپام، لورازپام، آلپرازولام، کلونازپام و فلورازپام.
2. داروهای غیربنزودیازپینی: این دسته از داروها، نسل جدیدتر قرص های خواب هستند. برخی از داروهای شناخته شده در این دسته عبارتند از: زولپیدم، زوپیکلون، اسزوپیکلون و راملتئون.
3. داروهای خواب آور ضد افسردگی: این دسته از داروها، در ابتدا برای درمان افسردگی تجویز می شوند، اما می توانند اثر خواب آوری نیز داشته باشند. برخی از داروهای شناخته شده در این دسته عبارتند از: دوکسپین، ترازودون و آمی تریپتیلین.
4. آنتی هیستامین های خواب آور: این دسته از داروها، در ابتدا برای درمان آلرژی تجویز می شوند، اما می توانند اثر خواب آوری نیز داشته باشند. برخی از داروهای شناخته شده در این دسته عبارتند از: دیفن هیدرامین، دوکسیلامین و پرومتازین.
انتخاب نوع مناسب قرص خواب به عوامل مختلفی مانند شدت بی خوابی، سابقه پزشکی و سایر داروهایی که مصرف می کنید بستگی دارد. مصرف قرص خواب فقط باید با تجویز و تحت نظر پزشک انجام شود.
بیس فسفونات ها و دنوزوماب داروهایی موجود هستند. قرص درمان پوکی استخوان برای کند کردن روند پوکی استخوان و کاهش خطر شکستگی تجویز میشود.
در جدول زیر به مقایسه انواع قرص های خواب می پردازیم.
دسته دارو | نام دارو | مزایا | معایب |
بنزودیازپین ها | دیازپام، لورازپام، آلپرازولام | سرعت اثرگذاری بالا، موثر در درمان انواع مختلف بی خوابی | خطر وابستگی، عوارض جانبی بالقوه مانند گیجی، اختلال در حافظه، عدم تعادل و سرگیجه، نامناسب برای مصرف طولانی مدت |
داروهای غیربنزودیازپینی | زولپیدم، زوپیکلون، اسزوپیکلون | وابستگی کمتر نسبت به بنزودیازپین ها، عوارض جانبی کمتری مانند گیجی و اختلال در حافظه، مناسب برای مصرف کوتاه مدت | ممکن است به اندازه بنزودیازپین ها موثر نباشند، قیمت بالاتر |
داروهای خواب آور ضد افسردگی | دوکسپین، ترازودون | تاثیرگذاری بر تنظیم خواب در بلند مدت، کاهش علائم افسردگی و اضطراب | ممکن است اثر خواب آوری آنها فوری نباشد، عوارض جانبی بالقوه مانند خواب آلودگی در طول روز، خشکی دهان، تاری دید و یبوست |
آنتی هیستامین های خواب آور | دیفن هیدرامین، دوکسیلامین، پرومتازین | در دسترس بودن بدون نسخه، قیمت پایین | تاثیرگذاری ضعیف تر نسبت به سایر داروهای خواب، ممکن است باعث خواب آلودگی در طول روز شوند، خطر تداخل با سایر داروها |
اگر از رژیم غذایی خود به اندازه کافی کلسیم دریافت نمیکنید، پزشک ممکن است قرص کلسیم خارجی تجویز کند. کلسیم برای سلامت استخوان ضروری است.
بی خوابی، اختلالی شایع در دنیای مدرن است که کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله، به معرفی انواع مختلف قرص های خواب و مهمترین ویژگی های آنها پرداخته شد تا به خوانندگان در انتخاب مناسب ترین گزینه برای درمان بی خوابی شان یاری رساند.
انتخاب نوع مناسب قرص خواب به عوامل مختلفی مانند شدت بی خوابی، علت بی خوابی، سن بیمار، شرایط پزشکی زمینه ای و تداخلات دارویی بستگی دارد. قبل از شرع مصرف هرگونه قرص خواب اور بهتر است تا با پزشک متخصص صحبت شود.